کمی درباره نجوم!

خب دوستم در مورد نجوم خواست.

در‌مورد اینکه تز کجا باید نجوم خوند، والا فرق میکنه چی رو بخوای بدونی. 

مثلا اخترشناسی داریم که یه گرایش از رشته فیزیکه.

یه سری دیگه از بخشای نجوم مربوط میشه به بحثای نسبیت خاص و عام که بیشتر در رابطه با فضا-زمان و سیاهچاله و مبدا دنیا و آفرینش و .... که حتی ازش بحثای فلسفی هم درمیاد.

یه سری دیگه هم مربوط میشه به همین اطلاعات عمومی سیاره ها و ستاره ها و....

حالا در مورد همین مورد آخر یه خرده بحرفیم :) 

خب میشه چیزایی که تو فضا هست رو یه دسته بندی کرد. 

سیاره ها، ستاره ها، سیارک ها، قمرها، غبارات فضایی، پرتوهای کیهانی ، سیاه چاله ها و ... که هرکدوم هم میتونن یه دسته هایی داشته باشند.

یه سری چیزای دیگه هم هست مثل منظومه های شمسی مثل منظومه خودمون، که به طور معمول یه ستاره وسطش هست و سیاره هایی در حال چرخش اند به دورش.

سیاره خودش میتونه سنگی باشه و با چگالی بالا، مثل زمین، مریخ، عطارد، زهره. 

و یا میتونه گازی باشه که البته مرکزش هسته سختی داره. مثل مشتری، زحل ، اورانوس و نپتون. 

در مورد مشتری میدونم که بیشتر از گاز هیدروژن ساخته شده. و فشار هیدروژن در اون خیلی حیلی زیاده. عددش یادم نیست ولی شاید چیزی در حدود ۱۰۰۰ اتمسفر. پس هر چی به داخل سیاره میریم غشار بیشتر میشه که در نهایت گفته شده هسته مشتری هیدروژن جامد هست. اتمای هیدروژن مثل یه فلز قرار گرفتن.

کلا مشتری سیاره جالبیه. مثلا به خاطر شرایط خاصی که توش هست، یه طوفانی رو سطحش دیده شده که فک کنم به اسم چشم قرمز شناخته میشه. این طوفان اندازه ای برابر ۵ برابر زمین داره که از اولین بار که مشتری دیده شده که فک کنم بیشتر از ۲۰۰ سال باشه هنوز اون طوفانه ادامه داره.

مشتری گفته شده که نقش جدی تو فراهم شدن شرایط حیات توی کره زمین داشته، چرا که تو مسیر بیشتر سیارکه هایی بوده که در مسیر برخورد به زمین بوده اند و اگر به مشتری برخورد نمیکردند ، به زمین میخوردند و حیات زمین رو از بین میبردند.

مشتری ۴ تا قمر مهم داره و یک عالمه قمر کوچیک. قمرای کوچیکش رو خودم با تلسکوپ دیدم و به راحتی دیدن میشن.

بعضی از سیتره ها یه حلقه هایی هم دارند که مشخصترین اون ها، زحل هستش. حلقه های زحل شامل یک سری غبارات و سنگهایی هستش که به دور اون دارند میچرخند. اون رو هم دیدم تو تلسکوپ. خیلی خیلی خوشگله. چگالی زحل خیلی کمه جوری که اگه میشد تو اقیانوس انداختش، رو آب میموند. 

در مورد زمین که حدود ۵ میلیارد ساله تشکیل شده. قبلا گویا بزرگ تر‌بوده ولی خب چیزای زیادی بهش برخورد کردن و جدا شدن بخشی از اون شده. مثلا انگار خیلی قبل یه سیاره در حد و اندازه مریخ به زمین برخورد کرده که باعث تغییرات شدید تو زمین شده، از جمله اینکه بخشی از زمین کنده شده و تدریجا ماه شکل گرفته.

مرکز منظومه شمسی هم خورشید قرار گرفته که یه ستاره هست. سوخت ستاره ها، هیدروژنه که تحت واکنش همجوشی هسته ای، دو اتم هیدروژن تو دمای بسیار زیاد مرکز ستاره به هم برخورد میکنن و یه اتم هلیوم تولید میکنند که مقدار زیادی انرژی آزاد میشه. این انرژی در نهایت به زمین میرسه.

فاصله زمین تا خورشید 150 میلیون کیلومتره. نور 8 دقیقه زمان میخواد تا از خورشید به زمین برسه. یعنی اگه یکی خورشید رو برداره از جاش، 8 دیقه طول میکشه تا ما بفهمیم :|

عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشیده و هیچ اتمسفری نداره. جالبه که زهره از خورشید دورتره ولی داغ تره چون اتمسفره خیلی غلیظ داره و این باعث میشه گرما رو تو خودش نگه داره.

اکثر مداراتی که سیاره ها روی اون به دور خورشید میچرخند، یه مدار بیضوی هستش.

خورشید در هر ثانیه که میسوزه، 4 میلیون تن از وزنش کم میشه با این حال در حدود 10 میلیارد سال تخمین زده شده که عمر داره  

همین طور که واکنشهای همجوشی انجام میشه، هلیوم ها هم با هم واکنش میدهند و عناصر سنگین تر تولید میکنند. خورشید ما فقط میتونه تا عنصر آهن رو تولید کنه که به خاطر جرم و درجه حرارتش هستش. 

اگه بخوایم دقیقتر نگاه کنیم، بدن ما هم از یه سری اتم تشکیل شده. همه اینا زمانی تو دل یه ستاره بوجود اومدند. عجیب نیست؟ ستاره ها در اصل والدین ما هستن. هر تیکه از ما از یه نقطه از فضا اومده.

خورشید ما از لحاظ وزن متوسطه. ستاره هایی هستن که چندین هزار برابر خورشید ما وزن دارند. ستاره ها میتونن آبی، زرد و یا قرمز باشند که این ها  درجه حرارتشون رو نشون میده. آبی ها کمترین عمر رو دارند و خیلی هم بزرک هستن. اما قرمزها کوچکترند و عمر خیلی طولانی تری دارند.

ستاره ها بعد از تموم شدن سوختنشون، بنا بر وزن و ابعادی که دارند، اتفاقات مختلفی براشون میتونه بیوفته.

مثلا بعضیها به کوتوله سفید تبدیل میشند و یا اگه جرمشون بیشتر باشه به ستاره نوترونی تبدیل میشند. چگالی این ستاره ها اون قدر بالاست که هر قاشق از این ستاره چند میلیارد تن وزن داره!!!!

اگه جرم ستاره از یه حدی بیشتر باشه، تبدیل به سیاهچاله میشه. اون قدری نیروی جاذبه در این ستاره زیاد هست که حتی نور نمیتونه ازش فرار کنه و جذبش میشه. برا همین اسمش سیاه چاله ست. هیچکس نمی دونه تو یه سیاه چاله چه خبره، شاید یه دروازه ای به سمت یه دنیای دیگه...

داشتم می نوشتم اینقدر چیزای دیگه اومد تو ذهنم که پوکیدم! حالا در مورد هر کدوم که سوالی چیزی داشتید بپرسید دقیقتر و بیشتر توضیح میدم :)